In de praktijk denken veel ondernemers dat als ze zaken doen met een VOF dat er geen sprake kan zijn van schijnzelfstandigheid. Is dat wel zo? In deze recente uitspraak van de kantonrechter blijkt hoe hier tegenaan gekeken moet worden met toepassing van de Deliveroo criteria die wegens gebrek aan nieuwe wetgeving, nu de boventoon voeren.
De casus: langdurige samenwerking met een ‘zzp-vof’
Een ondernemer exploiteerde vijf tankstations. Voor één daarvan maakte hij al sinds 2021 gebruik van een vof (een samenwerkingsverband tussen broer en zus) voor diverse werkzaamheden zoals winkelbeheer, catering, schoonmaak en voorraadbeheer. De samenwerking was vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst van opdracht, waarin uitdrukkelijk stond dat géén arbeidsovereenkomst werd beoogd.
Beide vennoten werkten grotendeels zelf op locatie. Eén van hen kwam in conflict met de ondernemer nadat een derde kracht werd weggestuurd. Kort daarna beëindigde de ondernemer de samenwerking. De vennoot stelde zich toen op het standpunt dat hij (toch) als werknemer moest worden beschouwd en dus niet zomaar ontslagen kon worden.
Hij vroeg de rechter o.a. om:
- diverse schadevergoedingen.
- een verklaring dat sprake was van een arbeidsovereenkomst;
- herstel van die overeenkomst;
- loondoorbetaling;
Hoe oordeelde de rechter? – Geen contract = geen arbeidsovereenkomst
De rechter keek – zoals gebruikelijk – naar de vraag of sprake was van een arbeidsovereenkomst. Daarbij spelen criteria als gezag, loon en persoonlijke arbeid een rol (zoals bevestigd in het Deliveroo-arrest). Maar in deze zaak kwam de rechter nog niet eens toe aan die inhoudelijke toetsing.
Waarom niet?
Omdat er geen directe contractuele relatie bestond tussen de station manager en de exploitant van het tankstation.
De werkzaamheden werden verricht namens een vof, en die vof was contractpartij op de overeenkomst van opdracht. De manager trad dus op in naam van die vennootschap. De rechter benadrukte dat een natuurlijke persoon alleen een arbeidsovereenkomst kan claimen als er sprake is van een contractuele verhouding tussen die natuurlijke persoon persoonlijk en de opdrachtgever. Daar ontbrak het hier aan.
Zelfs als u als zzp’er volledig bent ingebed in een team, instructies krijgt en geen ondernemersrisico lijkt te lopen – als er geen directe overeenkomst is met de opdrachtgever, kan er simpelweg geen arbeidsovereenkomst ontstaan.
Sterker nog: de rechter gaf aan dat dit criterium vóór alle andere toetsingscriteria komt. Pas als die contractuele band bestaat, wordt er gekeken naar inhoud en uitvoering.
Belangrijke toevoeging aan de eerdere lessen
Naast alle inhoudelijke criteria zoals gezagsverhouding, inbedding en ondernemersrisico, blijkt uit deze uitspraak nog iets fundamentelers:
Zonder directe contractuele relatie geen arbeidsovereenkomst – ook niet als u vennoot bent in uw ‘eigen’ vof.
Dit betekent dat ondernemers die via een vof werken, of personeel inhuren via een derde entiteit, een extra laag bescherming hebben tegen onverwachte civielrechtelijke claims van loondienstverband.
Advies aan ondernemers: let op met wie u contracteert
Deze uitspraak onderstreept hoe belangrijk het is om scherp te hebben met wie u formeel een contract sluit. Werkt u met zelfstandigen of tussenpersonen zoals een vof, bv of detacheerder?
- Leg dan duidelijk vast wie contractspartij is en wie de werkzaamheden uitvoert.
- Zorg voor een heldere rolverdeling, zodat er geen onbedoelde verwachtingen ontstaan over een dienstverband.
- Voorkom schijnzelfstandigheid, maar wees ook alert op schijn-loondienst: zelfs als iemand meedraait als ‘gewone medewerker’, betekent dat niet automatisch dat jij werkgever bent – mits de contract structuur klopt.
Contractuele structuur gaat vóór praktische uitvoering – en dat kan ondernemers beschermen tegen onverwachte claims.
Blijf alert
De lijn tussen zelfstandigheid en dienstverband is nog steeds dun en vaag. Het blijft lagere rechtspraak en goede heldere nieuwe wetgeving ontbreekt nog steeds. Het kan dus zijn dat een hogere rechter nog anders gaat oordelen.
Wees daarom pro-actief in het kwalificeren van relaties met ZZP-ers op schijnzelfstandigheid om gedoe te voorkomen als de relatie stuk loopt. Dat doet u door een kwalificatie advies vooraf te vragen aan een expert. Niet iedere ZZP-er is een schijnzelfstandige, niet iedere claim van schijnzelfstandigheid klopt dus. Dat wilt u in de kiem smoren en geen dure procedures voor moeten voeren. Laat het er niet op aankomen.
Heeft u vragen over het werken met zzp’ers of wilt u uw overeenkomsten laten beoordelen? Neem gerust contact met ons op via info@thelegalcompany.nl of bel naar 020 345 0152.
Ontbijtsessie 5 juni 2025: Hoe behoudt u zonder risico’s de zzp-er als arbeidskracht?
mr. Hella Vercammen (ondernemingsjurist) én mr. Yin Schreurs (belastingadviseur en voormalig belastinginspecteur DBA en bedrijfsfiscalist) nemen u mee in de wereld van de actuele zzp-regelgeving. U krijgt praktische handvatten om uw huidige zzp-bestand juridisch én fiscaal verantwoord in stand te houden — of waar nodig om te zetten naar een dienstverband.
Leer hoe u eenvoudig beoordeelt of iemand écht als zzp’er kan blijven werken, en wat u moet doen als er (mogelijk) sprake is van een schijnzelfstandige. Wij laten u zien hoe u risico’s beperkt én waardevolle arbeidskrachten behoudt.
Voor meer informatie en aanmelden: klik hier!