Veiligheid krijgt in de schoonmaak- en industriële reinigingsbranche steeds meer aandacht. Medewerkers werken met krachtige schoonmaakmiddelen, machines en hogedrukapparatuur of op locaties waar extra veiligheidsvoorschriften gelden. Ook taken als gevelreiniging, werken op hoogte en schoonmaak in productieomgevingen brengen risico’s met zich mee. Om ongelukken te voorkomen en het veiligheidsbewustzijn te vergroten, kiezen veel werkgevers en werknemers voor een VCA-opleiding.
Wat houdt een VCA-opleiding in?
VCA staat voor Veiligheid, Gezondheid en Milieu Checklist Aannemers. De opleiding richt zich op veilig en verantwoord werken in omgevingen waar risico’s aanwezig zijn. Er zijn twee hoofdvarianten: Basisveiligheid VCA (B-VCA) voor uitvoerende medewerkers en VOL-VCA voor operationeel leidinggevenden. Zelfstandigen die bij of voor VCA-gecertificeerde bedrijven werken vallen doorgaans onder die laatste categorie. Meer informatie: VCA in de schoonmaak- en industriële reinigingsbranche.
Tijdens de cursus komen onderwerpen aan bod als het herkennen van gevaren, het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen, veilig omgaan met elektriciteit en gereedschap, werken in besloten ruimten en handelen bij noodsituaties. Deelnemers leren niet alleen wat de regels zijn, maar vooral waarom ze bestaan en hoe je ze praktisch toepast. Het VCA-diploma is tien jaar geldig en wordt geregistreerd in het diplomaregister van de Stichting Samenwerken Voor Veiligheid (SSVV).
Veiligheid in de schoonmaakpraktijk
In de schoonmaaksector wordt de kans op incidenten soms onderschat. Ongevallen ontstaan vaak door onjuist gebruik van middelen, onvoldoende kennis van risico’s of een gebrek aan duidelijke werkafspraken. Denk aan blootstelling aan gevaarlijke stoffen, valgevaar of letsel door machines en apparatuur. Ook specialistische taken als tank- of containerreiniging, hogedrukreiniging en werken in besloten ruimten vragen om extra aandacht. Binnen het arbobeleid in de schoonmaaksector ligt de nadruk op het inventariseren van chemische risico’s, het geven van voorlichting en het gebruik van werkplekinformatiekaarten (WIK).
Werkafspraken en LMRA
Veel organisaties werken met een Last Minute Risk Assessment (LMRA): een korte controle vlak voor de start van de klus, vaak ondersteund met een compact kaartje. Daarmee beoordelen medewerkers de actuele situatie en nemen ze direct passende maatregelen. Het is een praktische manier om veiligheidsbewust gedrag te verankeren in de dagelijkse werkzaamheden en sluit aan op de kern van VCA: risico’s bewust herkennen, beoordelen en beheersen.
Een gezamenlijk belang
Voor opdrachtgevers en bedrijven die schoonmaakwerk laten uitvoeren op industriële of bouwlocaties is aantoonbare VCA-kennis vaak een harde randvoorwaarde. Teams met goed opgeleide medewerkers kunnen sneller en veiliger aan de slag en voldoen aan de verwachtingen van klanten en toezichthouders. Zo draagt VCA bij aan een branche waarin veilig werken vanzelfsprekend is, met voordeel voor werknemer, werkgever en opdrachtgever.
