• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Cleantotaal.nlLogo Clean Totaal

Het laatste nieuws voor de professionele schoonmaak

  • Nieuws
    • Artikelen
    • Cao schoonmaak
    • Opinie
    • Podcasts
  • Vacatures
  • Vakpartners
    • The Legal Company
    • Schoonmaak Vakdagen
  • Adverteren
  • » Abonneren
    • Abonneren op Clean Totaal
    • Ontvang de gratis nieuwsbrief
    • Uw abonnement op Clean Totaal aanpassen
  • icon
  • Contactpagina
  • Winkelmand

Wettelijke zorgplicht: Checklist veilige werkplek

Artikelen 2 september 2013

Dit is het derde en laatste deel van ons drieluik rondom de wettelijke zorgplicht van de werkgever voor een veilige werkplek in de schoonmaakbranche. In dit deel laten we aan bod komen welke concrete voorzorgs- en nazorgsmaatregelen schoonmaakwerkgevers kunnen nemen om het risico van die wettelijke aansprakelijkheid zoveel mogelijk terug te dringen. Zoals in het tweede deel aangegeven betreft het geen (absolute) risico aansprakelijkheid. Het betreft een aansprakelijkheid die intreedt wanneer de werkgever niet gezorgd heeft voor een optimaal beschermingsniveau dat conform de stand van de techniek op dat moment mogelijk was geweest.

 
Lees ook:
Deel 1: De zorgplicht voor een veilige werkplek: Wees gewaarschuwd!
Deel 2: De juridische risico’s van schending van de zorgplicht 
 
Tekst: Hella Vercammen, lid juridische redactie Clean Totaal 
 
Zoals in deel 1 aangegeven is de werkgever aansprakelijk voor de schade die de werknemer lijdt door de onveilige werkplek en uitoefening van zijn werk tenzij de werkgever kan aantonen dat:
  • hij zijn zorgplicht is nagekomen of; 
  • de schade het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer.
Dat laatste punt is zéér lastig te bewijzen in de praktijk en daarom is het beter om te concentreren op het kunnen bewijzen van de nakoming van de zorgplicht. Nogmaals, de werknemer moet altijd stellen dat hij schade heeft geleden en door welke werkomstandigheden dat komt. Bij betwisting daarvan door de werkgever moet de werknemer dit ook bewijzen. De werknemer hoeft niet te bewijzen hoe het ongeval zich heeft voltrokken of wat de oorzaak daarvan is. De werkgever kan die schade in principe alleen afweren door te stellen en te bewijzen dat de zorgplicht is nagekomen. Dit brengt dus niet alleen de juiste voor- en nazorg acties met zich mee om de zorgplicht in de praktijk in te vullen maar ook de juiste vastlegging ervan zodat men dit achteraf kan aantonen!
 
Hieronder is daarom een checklist opgenomen die u als werkgever in de schoonmaakbranche kan helpen om zoveel mogelijk aan die bewijslast te kunnen voldoen en de aansprakelijkheid van artikel 7:658 BW af te weren.
 
CHECKLIST EN STAPPEN RONDOM VOORZORGS- en NAZORGSMAATREGELEN 7:658 BW.
 
Interne voorzorgsmaatregelen
 
1.            Start met de erkenning van het recht van de werknemer op een veilige werkplek in de onderneming door dit op te nemen in de arbeidsdocumentatie zoals de personeelsgids en de huishoudelijke reglementen! Hiermee kunt u als werkgever achteraf aantonen dat u het daadwerkelijk gewild hebt om de schade voor de werknemer te voorkomen. Uiteraard alleen als u doet wat u zegt en dus ook daadwerkelijk de juiste acties hebt genomen en ook zal blijven nemen. Hoe? Dat volgt hieronder.
 
2.            Vorm actief preventief beleid dat je ook schriftelijk uitwerkt in clausules en passages in je personeelsgids en huishoudelijke reglementen. Men kan denken aan clausules omtrent het voor uw bedrijf gevormd preventief beleid rondom ongewenst gedrag (let op! Is verplicht zie Arbo cao art. 1 lid 3), werkdruk, arbeidsongeschiktheid en loopbaanbegeleiding. Deel daarbij expliciet die verantwoordelijkheid voor veiligheid ook met de werknemer door deze nog eens extra te wijzen op zijn eigen verantwoordelijkheden! Voor nader advies omtrent de vereiste clausules kan men zich tot een gespecialiseerde jurist wenden.
 
3.            Zorg voor de juiste materialen en schoonmaakmiddelen en veiligheid op de werkplek of dit nou op kantoor is of op de schoonmaaklocaties. Let er vooral op dat dit een voortdurende verplichting is, die zorgplicht. Dit omdat de vraag welke veiligheidsmaatregelen u had kunnen nemen door de rechter altijd worden ingevuld naar de kennis van zaken, inzichten en stand van de techniek ten tijde van het ongeval of het ontstaan van een beroepsziekte. Blijf dus actueel daarin en houdt dus de informatie van de RAS, uw branchevereniging en de vakbladen, zoals Clean Totaal, op dat vlak in de gaten als informatiebron!
 
4.            Zoek de juiste veiligheids- en instructie en voorlichtingsmaterialen per soort fysieke belasting, schoonmaak materialen en schoonmaakmiddelen op en stel deze ter beschikking aan de werknemer en geef toelichting en instructie zoals bedoeld in artikel 36 van de cao bij aanvang van het dienstverband én bij functiewisseling. Leg vast dat je die materialen hebt overhandigd en dat ze die introductie krijgen in een introductiebrief die je overhandigd bij de ondertekening van de arbeidsovereenkomst. Laat de werknemer, als deze een nieuwkomer is, ook zo snel mogelijk de basisvakopleiding en het Taaltraject (zoals verplicht op grond van artikel 36 van de cao) volgen. Dan heb je dit punt ook al een goede start gemaakt en kan je het daar even bij laten.
 

De relevante informatie/protocollen per functie of risico of middel kunt u vinden via de pagina op de website www.zowerkjeprettiger.nl

 

5.            Leg deze materialen ter inzage in de werkkast op de schoonmaaklocatie voor zover mogelijk en zorg dat dit beschreven is dat u dit gedaan heeft bijv. in uw algemene huishoudelijk reglement inzake de locaties.
 
6.            Onderzoek de gevaren van de arbeid in uw bedrijf en per schoonmaaklocatie in de digitale risico- en evaluatie inventarisatie (hierna “RE&I”) van de RAS (www.zowerkjeprettiger.nl ). Deze voldoet volledig aan de eisen van de ARBOCATALOGUS SCHOONMAAK- EN GLAZENWASSERSBRANCHE. Evalueer uw RI&E regelmatig. Minimaal één keer per jaar is van belang doch vaker is wellicht aan te raden om uw aansprakelijkheid verder in te dammen maar dat is wellicht afhankelijk van de type locaties en de ontwikkelingen op bepaalde gebieden binnen de schoonmaak branche.
 
7.            Hou het jaarlijks verplichte functioneringsgesprek en stel daarin expliciet vragen en leg de vragen daaromtrent schriftelijk vast in het verslag dat door beiden ondertekend wordt:
  • Werkdruk. Leg oplossingen voor te hoge werkdruk vast, gebruik werkdrukmeter als u er niet uitkomt met de werknemer of twijfelt, wijs op de klachten procedure die u eventueel in de Personeelsgids hebt vastgelegd rondom de werkdruk (niet verplicht).
  • Ongewenst gedrag op de werkvloer. Wijs op de vertrouwenspersoon voor een gesprek daarover. Beloof actie tegen de pleger en biedt nazorg aan het slachtoffer. 
  • Werkafwisseling. In verband met de verplichting om voor werkprogramma’s te zorgen met voldoende werkafwisseling (verplicht zie artikel 5 Arbo cao).
  • Gezondheidsklachten. Wijs op de mogelijkheid van het Preventief Medisch Onderzoek (PMO)!
  • Vraag of ze de veiligheidsprotocollen nog steeds op hun netvlies hebben en wijs hen erop dat te doen als dat niet zo is.
8.            Voer tussendoor regelmatig werkoverleg met alle medewerkers (verplicht art. 17 ARBO cao). Maak een schriftelijk protocol waarin de leidinggevende zoals de rayonleiders en objectleiders geïnstrueerd worden omdat overleg echt met hun object medewerkers te voeren en zorg dat zij ook vragen naar bovengenoemde zaken onder 7. Laat de rayonleiders hen daarop controleren. Verplicht objectleiders in dat protocol tot rapportage aan de leidinggevende en tot het vragen van goedkeuring voor actie op de concrete punten genoemd onder 7 indien er aanleiding is.
 
9.            Hoewel niet verplicht, zouden random veiligheidschecks van de werklocaties niet onverstandig zijn. Leg die inspecties uiteraard schriftelijk vast en laat deze eventueel door een gespecialiseerde derde doen.
 
10.          Laat uw leidinggevende een cur
sus volgen voor coachend leidinggeven en hoe psychisch verzuim te voorkomen. Werkgevers krijgen hiervoor een tegemoetkoming. Dit laatste is niet verplicht maar wel aan te raden.
 
11.          Zorg dat er voldoende medewerkers zijn opgeleid per locatie en die bij inroostering ook aanwezig zijn en bij een bedrijfsongeval eerst de bedrijfshulpverlening (BHV) kunnen verlenen aan het slachtoffer.
 
Externe voorzorgsmaatregelen
 
12.          Zorg dat de vragenlijst Aandachtspunten Arbeidsomstandigheden Schoonmaak (AAS) (download deze via www.zowerkjeprettiger.nl) ingevuld wordt door iedere opdrachtgever en zorg er vervolgens voor dat de contracten met de opdrachtgevers de eisen bevatten waaraan voorzieningen voor schoonmakers moeten voldoen (verplicht zie art. 12 Arbo cao).
 
13.          Zorg er ook voor dat je je werknemers informeert over wat is afgesproken met de opdrachtgever (verplicht 12.3. Arbo cao). Dit kan bijvoorbeeld in het handboek op de locatie gebaseerd waarin ruimte is voor de informatie uitwisseling met opdrachtgevers inzake specifieke veiligheidsrisico’s en de gang van zaken.
 

Bijkomende belangrijke tips en maatregelen

  1. Bij een bedrijfsongeval moet eerst de interne bedrijfshulpverlening (BHV) worden ingeschakeld om eerste hulp aan het slachtoffer te verlenen. Alarmeer tegelijkertijd de hulpdiensten, zodat zij zo snel mogelijk ter plaatse zijn.
  2. Verzeker uw onderneming adequaat tegen verkeersongevallen van werknemers waarbij de rit op enigerlei wijze verband houdt met de uitoefening van de werkzaamheden, voor zover het niet gaat om woon-werk verkeer.
  3. Een bedrijfsongeval moet worden gemeld bij de Arbeidsinspectie als het blijvend letsel tot gevolg heeft, als het tot een ziekenhuisopname leidt of een dodelijke afloop heeft. Na een meedingsplichtig bedrijfsongeval voeren inspecteurs van de Arbeidsinspectie onderzoek uit. Om de oorzaak en toedracht van het ongeval te kunnen vaststellen, is het belangrijk dat er zo min mogelijk veranderingen worden aangebracht op de locatie waar het ongeval heeft plaatsgevonden.
  4. Zorg voor externe crisis hulpverlening en nazorg die paraat is als het nodig is en houd die gegevens paraat en zichtbaar voor de medewerkers! Een goede crisishulpverlening is 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar. Binnen twee uur is een hulpverlener waar dan ook in Nederland ter plekke. Een bedrijfsongeval (of overval) kan voor de betrokken werknemer(s) zeer traumatisch zijn. In een uitspraak van de Hoge Raad is bepaald dat werkgevers in het kader van de werkgeversaansprakelijkheid (ex.art.7:658 BW) ook verplicht zijn adequate opvang te verzorgen na een overval, (bedrijfs)ongeval, agressie of geweldssituatie binnen het bedrijf. Traumaopvang is er op gericht om arbeidsongeschiktheid ten gevolge van een trauma te voorkomen. Uit onderzoek blijkt dat medewerkers slechter functioneren en vaker langdurig ziek zijn wanneer traumatische ervaringen niet goed behandeld worden. Dit wordt door gespecialiseerde bedrijven zoals Secure Advance te Roelofarendsveen verzorgd (zie www.secureadvance.nl )
  5. Check vooral uw voorwaarden van de Ziekte- en verzuimverzekering en aansprakelijkheidsverzekering op de uitsluiting van bepaalde beroepsziekten en risico’s en zorg dus voor extra veiligheid op die vlakken aangezien u niet gedekt bent door een verzekering!
  6. Check ook goed de voorwaarden voor die gevallen van werkgeversaansprakelijkheid die wel onder de dekking vallen aangezien deze alleen dekking indien u onberispelijk bent in de naleving van bepaalde voorwaarden. Verder kan men al heel snel van de algemene dekking van werkgeversaansprakelijkheid voor arbeidsongevallen en beroepsziekten uitgesloten worden vanwege bepaalde uitsluitingsgronden.
Vertrouw niet blind op uw verzekering, wees gewaarschuwd!
Het is bijvoorbeeld erg onduidelijk in de OSB polis wat onder de wettelijke werkgeversaansprakelijkheid wordt begrepen. Artikel 7:658 BW is niet met zoveel woorden genoemd alleen de woorden arbeidsongeval en beroepsziekten, de wettelijke grondslag niet. In elk geval heb ik meegemaakt dat zij geweigerd hebben een aansprakelijkheidstelling door een schoonmaakster in behandeling te nemen die werd ingesteld jegens mijn cliënte op grond van gezondheidsschade die zij had opgelopen door het werk. De werkgever wilde haar ontslaan na twee jaar arbeidsongeschiktheid en werkneemster vond dat kennelijk onredelijk door de gezondheidsschade (RSI) en vorderde dus een kennelijk onredelijk ontslagvergoeding. Er is rechtspraak waarin die vordering op die basis is toegekend. Het OSB zei dat die grond voor werkgeversaansprakelijkheid niet onder de dekking viel. Dat is echter nergens in die polis uitgesloten. Werkgeefster had al genoeg kosten om de zaak juridisch af te wikkelen en had dus geen budget om het OSB daar verder nog op aan te spreken. Heel frustrerend en het laatste wat je verwacht als je in zo’n situatie zit.
 
Zorg zelf voor naleving van de zorgplicht door de checklist hierboven zoveel mogelijk in de praktijk te brengen en vertrouw zeker niet blind op uw verzekering!
 
Hella Vercammen is eigenaar van The Legal Company B.V, tevens jurist gespecialiseerd in Contractenrecht en arbeidsrecht voor de schoonmaakbranche. www.thelegalcompany.nl
Deel dit artikel

Primaire Sidebar

Recent nieuwsPartner nieuws
Vebego, UWV en het landelijk WSP Gemeenten
21 mei

Vebego, UWV en het Landelijk WSP Gemeenten bundelen krachten

the legal company ontbijtsessie 5 juni
20 mei

Inhuur van vennoten te beschouwen als zpp'ers of werknemers?

witwasbeleid
19 mei

"Nieuwe regels nodig, want witwasbeleid is volledig doorgeslagen"

pensioenamendement
15 mei

Aangepast pensioenamendement nog steeds problematisch

schoon
15 mei

Maak je veel werkuren? Zo hou je je kantoor efficiënt schoon

Toon meer

Aanbevolen voor jou! Lees meer

Vebego, UWV en het landelijk WSP Gemeenten

Vebego, UWV en het Landelijk WSP Gemeenten bundelen krachten

the legal company ontbijtsessie 5 juni

Inhuur van vennoten te beschouwen als zpp’ers of werknemers?

witwasbeleid

“Nieuwe regels nodig, want witwasbeleid is volledig doorgeslagen”

Thema'sVakpartners

Coronavirus

UVC

Captains of Cleaning

cao schoonmaak

Aanbestedingen & contracten

Artikel 38 - cao schoonmaak

Reinigingsmiddelen

Glasbewassing

Schoonmaakbeurzen & Evenementen

Schoonmakend Nederland

SieV

De Dag van de Schoonmaker

Microvezel

Code Schoonmaak

RAS

Toon meer

Footer

  • Home
  • Abonneren
  • Adverteren
Logo Clean Totaal

Copyright © 2025 Prosu BV

Privacy | Algemene voorwaarden | Disclaimer | Cookiebeleid
  • Nieuws
    • Artikelen
    • Opinie
  • Vakpartners
    • Schoonmaak Vakdagen
    • The Legal Company
  • Vacatures
  • Adverteren bij Clean Totaal
  • Abonneren op Clean Totaal
    • Abonneren op Clean Totaal
    • Uw abonnement op Clean Totaal aanpassen
  • Over Clean Totaal
  • Winkelmand