Als we nu niet handelen, kunnen we in 2050 wereldwijd 10 miljoen sterfgevallen verwachten als gevolg van de toename aan antibioticaresistentie. Het voorkomen van infectieziekten is misschien wel de belangrijkste oplossing. En om infectieziekten te voorkomen is het noodzakelijk dat we bewuster worden van onze alledaagse hygiëne. Maar ook in de gezondheidszorg en openbare instellingen is er volop ruimte voor verbetering. Helaas wordt hygiëne vaak ondergewaardeerd en verkeerd begrepen door het grote publiek. Een van de oorzaken is de misvatting dat we ‘te schoon’ zouden zijn.
Een groep experts van het International Scientific Forum on Home Hygiene (IFH) heeft een rapport gepubliceerd waarin wordt onderbouwt waarom hygiëne in ons dagelijks leven zo belangrijk is. Daarnaast wordt dieper ingegaan op ernstige misvattingen over hygiëne. Het document geeft constructieve aanbevelingen voor het ontwikkelen van een effectieve aanpak van hygiëne en gerelateerde problemen. Belangrijk hierbij is het teweegbrengen van gedragsverandering bij het grote publiek.
Wantrouwig over hygiëne
“Een van de problemen waarmee we worden geconfronteerd, is dat we verward en wantrouwig zijn geworden over hygiëne, wat het is en hoe het verschilt van ‘schoon’ zijn”, zegt professor Sally Bloomfield, een van de hoofdauteurs van het rapport. “We zijn overtuigd geraakt van het idee dat we “te schoon” zijn geworden voor ons eigen bestwil en dat gebrek aan blootstelling aan ziektekiemen ons immuunsysteem zwak maakt. Dit zou de stijging van allergieën en andere ziekten de afgelopen jaren hebben veroorzaakt; maar niets is minder waar.”
Doelgerichte hygiëne – een raamwerk voor verandering
Sinds de jaren tachtig heeft de IFH een nieuwe aanpak ontwikkeld die ‘doelgerichte hygiëne’ wordt genoemd. Hierbij gaat het erom onze hygiënepraktijken te focussen op plaatsen en momenten waar schadelijke microben zich het meest waarschijnlijk verspreiden, dus daar waar risico’s zijn. In het dagelijkst leven vinden we schadelijke microben met name op besmet voedsel, huisdieren, zieke mensen die besmet zijn of gezonde dragers van mogelijk schadelijke microben.
Voorkomen van verspreiding schadelijke microben
“Aangezien we deze potentiële bronnen altijd bij ons thuis zullen vinden, betekent dit dat we maar één manier hebben om onszelf te beschermen: het voorkomen van de verspreiding van schadelijke microben uit deze bronnen. Onderzoek toont aan dat de verspreiding van schadelijke microben voornamelijk verloopt via de handen, handcontactoppervlakken (bijv. deurklinken, leuningen), oppervlakken die in contact komen met voedsel, en met schoonmaakdoekjes. Op deze plekken zijn goede hygiënepraktijken dus het belangrijkst,” aldus voorzitter van de NVZ dr. Hans Razenberg, een van de coauteurs van het rapport.
“Even belangrijk is dat we bewust moeten zijn van de momenten waarop schadelijke microben worden verspreid: de situaties waarop we extra op onze hygiëne moeten letten. Bijvoorbeeld tijdens het hanteren van voedsel, het gebruik van het toilet, hoesten, niezen, snuiten, enzovoort. We moeten mensen ertoe aanzetten om doelgerichte hygiëne toe te passen, wat betekent dat ze moeten begrijpen hoe de infectieketen werkt en wat de rol van hygiëne is in het doorbreken ervan.”
'Alledaagse hygiëne moet beter in de strijd tegen antibioticaresistentie'
