Steven Corijn: Goodwill lastige zaak

 

Het stormt buiten. Richting orkaan. Ook bij de ver- en aankoop van bedrijven. Waarderingen worden steeds subjectiever, de gevechten steeds scherper en uiteindelijk gaat de economische orkaan gerust zijn gang. En dan die ellenlange en vaak lastige discussies over goodwill. Wat is nu goodwill en waarom is dit in regelmaat een factorremmer in bedrijfsovenametransacties? Een blik op waar het écht om gaat… en waar de verschillen de pan uitrijzen: goodwill.

 

Goodwill wordt in een bedrijfsovername vaak de onzichtbare meerwaarde van een bedrijf genoemd. Meestal bovenop de waarde van de activa en de passiva, hetgeen zichtbaar is. Over de hoogte en het berekenen van de goodwill is in de loop van de jaren een complex vraagstuk geworden. De hoogte hangt af van diverse factoren.

 

Allereerst wordt gekeken naar de branche waar het bedrijf actief is: de schoonmaakbranche is in dit geval een branche waar omzet en rendement onder druk staan. Een verdringingsmarkt waarbij relatief lage bedragen voor goodwill betaald wordt. Ten tweede kijkt men naar het aspect ‘eigenaar’. Dit is in deze columns vaker aan de orde gekomen. Pleiten voor een hoge opbrengst is het belangrijk dat de onderneming in de bedrijfsvoering zo weinig als mogelijk afhankelijk van de eigenaar opereert. Als bij verkoop er ‘eigenlijk’ niets verandert, is het risico van bijvoorbeeld klantenverlies miniaal. Zodat er (later) ook de gewenste synergetische effecten gerealiseerd kan worden. Tenslotte wordt kritisch gekeken naar markt- en toekomstontwikkelingen. Moeten er bij overname veel investeringen gebeuren of valt dit in de praktijk mee? Heeft het bedrijf een specifieke know-how in huis die binnen afzienbare tijd veel waard zal zijn?

 

En dan over het vaststellen van de goodwill. Hier begint een lastig traject. Theorie en praktijk in combinatie. Waar het vaak fout gaat en waar de meeste discussies ontstaan ligt in de toepassing van deze combinatie. In de theoretische rekenmethode wordt meestal uitgegaan van de overwinst. De bepaling van de overwinst kan op verschillende wijzen. Waar tot een aantal jaren geleden zowel het verleden als de toekomstige winstcijfers genomen werd (vaak sloeg de balans door naar de toekomst..) ligt het huidige probleem van het slagen van transacties in de bepaling van deze overwinst. Buiten de discussies van de normalisaties in de bepaling van de rendementen! Theoretisch wordt deze overwinst vermenigvuldigd met een factor (twee tot zes) en ja….dan is het hek van de dam. Zeker in deze economisch, lastige tijden. De uiteindelijke vermenigvuldigingsfactoor wordt bepaald door de winstverwachting, de uitkomst van de onderhandelingen en eerder genoemde factoren. Ook hier is het speelveld immens en lopen vele meningen uiteen.

 

Verwachtingspatronen van verkoper als koper is vaak in deze tijd een lastige issue om ervoor te zorgen dat beiden tot elkaar komen. Banken spelen in de financiering meestal ook nog een voorname rol met criteria die niet altijd haalbaar en realistisch zijn richting ondernemer. En doet men toch mee dan vaak ook nog tegen hoge rentepercentages.

 

Kortom, u leest het al. Als ik de ontwikkelingen lees van de ‘Commissie Code Verantwoordelijk Marktgedrag’ dan juich ik dat in het kader van een gezondere bedrijfsovernamemarkt ontzettend toe. De doelstellingen die deze commissie poogt te bereiken kan bij slagen een uitstekend middel zijn om toenemende waarde te creëren in het bedrijf. Uiteindelijk werkt het mee om ook de MKB-schoonmaakbedrijven in gezonder vaarwater te brengen. Ook dat is belangrijk voor de totstandkoming van verantwoorde continuïteit van schoonmaakbedrijven op termijn. En dat is toch waar iedereen beter van wordt…??