Ik heb het nog steeds op mijn netvlies. Dat beeld van Hans Kraaij – sénior wel te verstaan – met een verband om zijn hoofd. Hij had een bloedende hoofdwond opgelopen in een wedstrijd van Feyenoord, waarvan ik toen al – zo'n halve eeuw geleden – supporter was. Maar Kraaij wist niet van ophouden en ging onverschrokken door.
Henk Strating (info@hsarbeidsvoorwaarden.nl) is oprichter HS Arbeidsvoorwaarden | CAO-advies en onderhandelingen.
Dat beeld van Hans Kraaij met verband om zijn hoofd is voor mij altijd het symbool gebleven van onverzettelijkheid, volhouden en niet opgeven. Ik moest er aan terug denken toen ik op Twitter de foto van Martijn zag. Martijn is aanvoerder van het voetbalteam van schoonmaakbedrijf Novon, waarbij hij precies één dag in dienst was, toen hij met zijn teamgenoten een prijs won. Martijn straalt dezelfde onverzettelijkheid uit: kom maar op! Die onverzettelijkheid past bij de schoonmaaksector. In 2008 bereidde ik de werkgeversdelegatie voor op de onderhandelingen over de CAO. De toen net nieuwe delegatie straalde ook onverzettelijkheid uit. Zij wilde de CAO vernieuwen! En ze slaagde erin! De afgesloten CAO Schoonmaak bereikte de 3e plaats in de lijst van sociaal innovatieve CAO's, samengesteld door het innovatiecentrum van werkgevers, FNV en CNV.
Twee jaar later ontmoette dezelfde werkgeverdelegatie dezelfde onverzettelijkheid bij dezelfde vakbonden. Negen stakingsweken volgden, de langste sinds de Visserijstaking van 1933! Ik werd gevraagd te bemiddelen, wat tot een nieuwe CAO leidde. Maar twee jaar later was het wéér raak, nu maar liefst vijftien weken lang.
Onverzettelijkheid is een mooie eigenschap. Maar het kan doorschieten in het negatieve. In onmacht of onwil om bakens te verzetten. Om open te staan voor veranderingen als de omstandigheden daarom vragen. Juridische, sociale of economische omstandigheden. Vanuit wetgeving, arbeidsmarkt of bedrijfsvoering. Dan moet onverzettelijkheid plaats kunnen maken voor aanpassingsvermogen. In de loop van dit jaar zullen er weer onderhandelingen starten over de CAO Schoonmaak. De onderhandelaars van werkgevers én vakbonden staan voor dezelfde uitdagingen als bij veel andere CAO's. Welke antwoorden zijn er nodig op hedendaagse vragen rond flexibiliteit én zekerheid? Hoe kan het belang van de klant optimaal worden bediend, zonder dat van de medewerker te miskennen?
Hans Kraaij Sr was nog een ouderwetse ausputzer. Dat woord is afgeleid van het Duitse ausputzen. Schoonmaken. De ausputzer moest in het voetbal van de jaren '60 van de vorige eeuw het eigen strafschopgebied schoon houden door de bal zo snel en zo hard mogelijk naar voren te trappen. Toen dat niet meer paste in het totaalvoetbal van de jaren '70 werd de ausputzer vervangen door opbouwende en aanvallende verdedigers. Martijn, de aanvoerder van het Novon-voetbalteam, zal dus geen ausputzer meer zijn. Maar dat doet geen afbreuk aan zijn onverzettelijkheid. Blijkbaar kan dat samengaan: onverzettelijkheid en aanpassingsvermogen. Ik zal dit jaar een aantal columns schrijven over CAO en arbeidsverhoudingen – mijn vakgebied – in de schoonmaaksector. Die zal ik volgen, van buiten naar binnen, zoals vandaag vanuit het voetbal. Met een subtiel tikje opzij of een ferme trap naar voren. Wie erop wil reageren of er ideeën voor aan wil dragen is van harte welkom.
www.hsarbeidsvoorwaarden.nl
